Co to jest BIM?

BIM to METODYKA ukierunkowana na wymianę informacji w pełnym cyklu życia obiektu budowlanego dzięki zastosowaniu właściwych procesów, technologii i wykwalifikowanej kadry. BIM to najgorętszy temat światowego budownictwa ostatnich lat.

Co oznacza skrót BIM?

  Building Information Model, czyli Model Informacyjny (Cyfrowy) Budynku.
  Building Information Modeling, czyli Modelowanie Informacji o Budynku.
  Building Information Management, czyli Zarządzanie Informacją o Budynku.

► "Building" w skrócie BIM

BIM to narzędzie, które pozwala „wiedzieć więcej” i uniknąć kosztownych błędów i nie dotyczy jedynie budynków, ale wszystkich obiektów budowlanych. Należy więc pamiętać, że słowo Building nie oznacza tylko typowego budynku. Technologia BIM obejmuje całą branżę AEC (Architecture, Engineering, Constructions — Architektura, Inżynieria, Konstrukcje), czyli:

• Kubatura (budynki mieszkalne, biurowe, obiekty użyteczności publicznej, lotniska, szpitale, itp.),

• Infrastruktura (drogi, autostrady, koleje, sieci przemysłowe naziemne i podziemne),

• Obiekty inżynieryjne (mosty, tunele, elektrownie, ale też obiekty off-shore lub sieci energetyczne).

Technologia BIM jest używana również przez podwykonawców oraz dostawców pracujących dla ww. sektorów: projektanci wnętrz, producenci materiałów budowlanych oraz zarządzający nieruchomościami (Facility Management).

► "Information" w skrócie BIM

Dlaczego BIM staje się tak ważny we współczesnym budownictwie? Odpowiedź jest oczywista: we współczesnej gospodarce kluczem do sukcesu staje się Informacja, która powinna być:

• Aktualna

• Kompletna

• Czytelna

• Przejrzysta

• Dostępna

• Łatwa do modyfikacji

• Chroniona

Model Informacyjny Budynku to nic innego jak baza informacji. Modelowanie Informacji o Budynku to z kolei proces, który pozwala zbierać, modelować i zarządzać tą informacją. Ta nowoczesna, zyskująca w wielu krajach popularność METODOLOGIA realizowania inwestycji budowlanej, pozwala budować efektywniej i w sposób bardziej ekologiczny. BIM to realna budowa obiektu, tyle że w świecie wirtualnym, gdzie praktycznie zanim go wybudujemy, można już znaleźć wiele kolizji i problemów, zaplanować i oszacować wartość budowy i eksploatacji, ograniczyć niekorzystny wpływ na środowisko, a nawet dostrzec potencjalne katastrofy. BIM to również zmiana relacji Inwestor – Projektant – Wykonawca, czyli nowy wymiar współpracy wszystkich stron zaangażowania w realizację inwestycji budowlanej.

Im większa inwestycja, tym więcej informacji powstaje w czasie trwania projektu. Tradycyjny model gromadzenia i wymiany informacji (maile, pdfy, rysunki) prowadzą do informacyjnego chaosu. Brak lub powielanie błędnych informacji jest na porządku dziennym. Technologia BIM wychodzi z założenia, że to informacyjny chaos jest największą przeszkodą w efektywności naszej branży. Często sytuację na budowie można porównać do zabawy w przysłowiowy głuchy telefon. Poniższa grafika trafnie obrazuje to, co często dzieje się podczas procesu inwestycyjnego:

► "Model / Modeling / Management" w skrócie BIM

Litera “M” zwykle jest tłumaczona jako Model lub Modelling. Jednocześnie nabiera na popularności rozwinięcie skrótu BIM jako Building Information Management, ze względu na to, że to zarządzanie informacją, a nie samo modelowanie jest najważniejsze w całym procesie.

Model jest centralnym punktem procesu, w którym znajdują się wszystkie informacje i na którym bazują wszyscy uczestnicy procesu. Jednocześnie sam model jest tylko graficzną reprezentacją zaprojektowanych informacji. Bryła mogłaby równie dobrze powstać w np. SketchUpie – byłaby wtedy zwykłą wizualizacją, która nie zawiera żadnych informacji. Przez to, że modelujemy w oprogramowaniu typu Revit lub Archicad umożliwiamy wprowadzenie do projektu nie tylko danych geometrycznych, ale także innych wymaganych informacji.

Stosuje się również określenie „duży BIM” w odniesieniu do modelu cyfrowego, oraz „mały BIM”, kiedy mówimy o zarządzaniu informacją.

Model cyfrowy to baza danych, która powinna zawierać wszystkie informacje opisujące dany obiekt budowlany: dane geometryczne, cechy fizyczne, cechy funkcjonalne, dane kosztowe, parametry techniczne, dane konieczne do zapewnia konserwacji wyposażenia obiektu, dane dotyczące zapotrzebowania na media itp.

BIM to też proces, dzięki któremu w komputerze powstaje wirtualny model planowanego lub istniejącego obiektu budowlanego. Na etapie projektowania model ten jest wykorzystywany do różnorodnych analiz, przeprowadzenia symulacji budowy (dla obiektów nowych) lub remontów (dla obiektów istniejących). Korzystając z modelu zgodnego z BIM-em, można dobrać optymalne rozwiązania konstrukcyjne, technologiczne, przeanalizować koszty i harmonogram realizacji, wychwycić kolizje projektowe i kolizje montażu.

Poziomy dojrzałości BIM-u

Zaproponowany w 2008 roku znany schemat M. Richardsa i M. Bewa wyróżnia 3 podstawowe poziomy dojrzałości technologii BIM, przy czym komputerowo wspomagane kreślenie CAD traktowane jest jako etap 0. Docelowo szczebel trzeci – iBIM – dotyczy w pełni zintegrowanego kompleksowego cyfrowego modelu informacji o budynku, obejmującego wszystkie branże, rozwijanego na wszystkich etapach procesu inwestycyjnego, do którego dostęp za pomocą platformy cyfrowej mają wszyscy kluczowi interesariusze zaangażowani w projekt.

Poniższy rysunek zawiera graficzną prezentacje poziomów dojrzałości BIM. Od swojego kształtu i nazwisk autorów przyjęła nazwę klina Bew-Richardsa.

Najważniejsi użytkownicy informacji zawartych w BIM-ie to:
• Inwestorzy
•  Projektanci i specjaliści różnych branż,
•  Firmy budujące lub modernizujące obiekt bądź jego otoczenie,
•  Właściciele,
•  Zarządcy,
•  Najemcy,
•  Użytkownicy i klienci,
•  Firmy zajmujące się konserwacją wyposażenia obiektu,
•  Służby ratunkowe,
•  Administracja publiczna i samorządy, •  Firmy dostarczające media,
•  Firmy rozbiórkowe.

BIM sam w sobie nie rozwiąże problemów sektora. Niemniej jego wdrożenie i konieczność zastanowienia się nad potrzebami informacyjnymi podmiotu wdrażającego stanowi wartość w branży, w której brak komunikacji i niesprawny przepływ informacji są wskazane jako główne bariery wzrostu efektywności.

Czy BIM nie jest?

Najczęstszym błędem w rozumieniu BIM jest identyfikowanie modelu informacji z modelem 3D. Dowolne oprogramowanie pozwalające na operowanie geometrią trójwymiarową (AutoCad, SketchUp, 3Ds Max itp.) umożliwia wykonanie modelu, który będzie odwzorowywać geometrię projektowanego lub istniejącego obiektu budowlanego. Jednak nawet najbardziej precyzyjnie wykonany model geometryczny nie spełni podstawowych celów metodyki. Aby model nazwać informacyjnym, musi on posiadać informacje.

Informacje nieprzypisane do modelu są tylko zestawem chaotycznych danych, a model bez informacji jest tylko wizualizacją.

W praktyce oznacza to, że do każdego komponentu (drzwi, okno, ściana itp.), który widzimy, przypisane są parametry definiujące jego właściwości fizyczne, przeznaczenie, fazę realizacji, producenta itp. Narzędzia Cad wymienione powyżej pozwalają wprawdzie sprawdzić gabaryty danego elementu, ale już inne cechy przypisać możemy jedynie dzięki specjalistycznemu oprogramowaniu klasy BIM pozwalającemu na zapis do jednego z bazodanych formatów. Należy pamiętać, że geometria stanowi TYLKO trójwymiarową reprezentację informacji istotnych dla danego etapu inwestycji. Aby z modelu wygenerować dokumentację płaską, przedmiary, kosztorysy czy harmonogramy, niezbędne są konkretne i właściwie ustrukturyzowane informacje przypisane do poszczególnych komponentów.

BIM jako technologia stał się w ostatnich latach bardzo popularny dzięki konferencjom, artykułom w pismach branżowych oraz producentom oprogramowania. Jednak przekaz ten często jest powierzchowny i jednostronny – skoncentrowany na oprogramowaniu i wizualnej stronie modeli informacyjnych. Tymczasem brakuje rzetelnego spojrzenia na BIM jako na innowacyjne narzędzie wprowadzające nową jakość do tradycyjnych procesów biznesowych.

BIM jest odpowiedzią na cyfrową rewolucję ale należy pamiętać, że BIM to nie oprogramowanie czy model 3D. BIM to METODYKA ukierunkowana na wymianę informacji w pełnym cyklu życia obiektu budowlanego, dzięki zastosowaniu właściwych procesów, technologii i wykwalifikowanej kadry. Niezależne raporty pokazują, że dzięki wdrożeniu BIM można zredukować koszty całkowite realizacji obiektu na poziomie od 5% do 25%. Dodatkowo zakłada się, że kompleksowa, poprawnie wdrożona strategia obejmująca BIM, pozwoli zaoszczędzić do 33% kosztów całego cyklu życia obiektu.

LISTA ARTYKUŁÓW